Toelichting herkomst en betekenis
Anthonie is een Latijnse Nederlandse
jongensnaam, afgeleid van de naam van een Romeinse familienaam
Antonius. De betekenis is onzeker, mogelijk "de onschatbare". Het meest opvallende lid van de Romeinse familie was de generaal
Marcus Antonius, die gedurende een periode in de 1e eeuw voor Christus samen met Augustus het Romeinse rijk regeerde. Toen hun relatie op de klippen liep, werden hij en zijn minnares Cleopatra aangevallen en gedwongen zelfmoord te plegen, zoals wordt verteld in Shakespeares tragedie Antony and Cleopatra (1606).
De naam werd regelmatig gebruikt in de christelijke wereld vanwege de bekendheid van Sint-Antonius de Grote, een 4e-eeuwse Egyptische kluizenaar die het christelijke monnikendom stichtte. Zijn populariteit werd in de Middeleeuwen versterkt door de 13e-eeuwse Sint-Antonius van Padua, de patroonheilige van Portugal. Het is vaak (maar ten onrechte) geassocieerd met het Griekse ἄνθος (anthos), wat "bloem" betekent, wat resulteerde in de toevoeging van de h aan deze spelling in de 17e eeuw.
Er zijn veel Heiligen met de naam Antonius, waaronder Antonius van Egypte en Antonius van Weert. In het Nederlandse taalgebied komt de naam Antonius vooral voor als
Anton of
Antoon, maar ook Ton, Toine (ook fonetisch geschreven:
Twan), Tonie,
Tony, T(h)eun, Theunis of Theunes, en vroeger ook als Anthonis, Anthonie of
Antonie. Ook de Franse (
Antoine) en de Engelse (Ant(h)ony) varianten komen redelijk frequent voor in Nederland en Vlaanderen. Het Italiaanse en Spaanse
Antonio en het Hongaarse Antal zijn zeldzamer.