Toon

Toelichting herkomst en betekenis

Toon is een Nederlandse jongensnaam, afgeleid van de naam van een Romeinse familienaam Antonius. De betekenis is onzeker, mogelijk "de onschatbare". Het meest opvallende lid van de Romeinse familie was de generaal Marcus Antonius, die gedurende een periode in de 1e eeuw voor Christus samen met Augustus het Romeinse rijk regeerde. Toen hun relatie op de klippen liep, werden hij en zijn minnares Cleopatra aangevallen en gedwongen zelfmoord te plegen, zoals wordt verteld in Shakespeares tragedie Antony and Cleopatra (1606). De naam werd regelmatig gebruikt in de christelijke wereld vanwege de bekendheid van Sint-Antonius de Grote, een 4e-eeuwse Egyptische kluizenaar die het christelijke monnikendom stichtte. Zijn populariteit werd in de Middeleeuwen versterkt door de 13e-eeuwse Sint-Antonius van Padua, de patroonheilige van Portugal. Het is vaak (maar ten onrechte) geassocieerd met het Griekse ἄνθος (anthos), wat "bloem" betekent, wat resulteerde in de toevoeging van de h aan deze spelling in de 17e eeuw. Er zijn veel Heiligen met de naam Antonius, waaronder Antonius van Egypte en Antonius van Weert. In het Nederlandse taalgebied komt de naam Antonius vooral voor als Anton of Antoon, maar ook Ton, Toine (ook fonetisch geschreven: Twan), Tonie, Tony, T(h)eun, Theunis of Theunes, en vroeger ook als Anthonis, Anthonie of Antonie. Ook de Franse (Antoine) en de Engelse (Ant(h)ony) varianten komen redelijk frequent voor in Nederland en Vlaanderen. Het Italiaanse en Spaanse Antonio en het Hongaarse Antal zijn zeldzamer. Bekende dragers van de naam zijn onder andere Toon Hermans (caberatier) en Toon Tellegen (schrijver).